Eg både ser og høyrer ein heil del diskusjon omkring kor vidt me skal boikotta fotball-VM i 2022, og eg forstår at meiningane er delte. Det er mi klare haldning og meining at det kommande fotball-VM skal erstattast med ei fulldekking av nyheiter innanfor arkeologi, historie og språkforsking i alle norske medium. Ei slik fulldekking manglar nemleg, og når der først kjem ei opning i programflata, er dette ein gylden sjanse til å gi det historieinteresserte og kunnskapssvoltne norske folket ein konsentrert dose fakta.
Direktesending
der fagjournalistar og fagfolk intervjuar kvarandre er berre eitt av innslaga
ei slik fulldekking inneheld. For eksempel diskuterer dei kva dei nyaste funna etter
utgravinga av Stavanger domkyrkje har å seia for korleis me forstår kristningsprosessen
i Noreg, eller korfor stadnamneforskinga er ei så viktig kjelde til å forståden førkristne religionen i Skandinavia.
.jpg) |
| Linda Eide ville passa godt som journalist i språkdelen av ei slik fulldekking. Bilde: Tore Sætre, tilgjengeleg under CC BY-SA 4.0. |
Dekkinga
kan sjølvsagt gå ut over dei skandinaviske grensene, og ein kan diskutera korleis
dei nyaste DNA-studia av vikingtidige skjelett i Nord-Europa underbygg (eller
eventuelt motseier) det forskarane allereie hadde funne utav om vikinganes reisemønster
i arkeologiske, språklege og historiske kjelder.
Av meir
moderne fokus kan språkforskinga gi særs spennande bidrag. Visste du for
eksempel at bokstavane l, m, n, r, v og j
utgjer over halvparten av bokstavane i topp-10-lista for gutenamn til nyfødde
på 2000-talet? Populære namn som Benjamin og Olav kan altså
bytast ut med Sinfjøtle (namn frå Volsungesoga) og framleis vera trendy (det
hjelper òg at gamle og uvanlege nordiske namn òg er populære for tida)! Sosiolingvistar
kan gi oss spennande nytt om utviklinga av dialektar rundt om i landet, som til
dømes at ungdomskoleelevar synest at gutar som snakkar andre dialektar enn oslodialekt
er skikkeleg hot, spesielt om dei ser ut til å ha anna etnisk opphav enn norsk.
Til gjengjeld vil jenter få pluss for å snakka oslodialekt. Korleis kan dette
ha seg? Sosiolingvistane debatterer!
Når
historikarane har paneldiskusjonar der 400-årsnatta blir vinkla som ein særs
interessant periode som har danna eit viktig utgangspunkt for korleis Noreg ser
ut i dag, vil mange nordmenn og nordkyrjer nok få eit mindre negativt syn på
denne delen av historia. Eigne daglege program blir dessutan via til særlege kvinner
i historia, og kvinners sjølvsagte viktige historiske rolle generelt.
På same
måte som eit fotball-VM, skal desse temaa dekkast til nesten alle døgnets tider
i ein periode. La oss seia ei veke i første omgang. Eg spår at dette vil bli
ein stor suksess. Dette skal ikkje forståast som eit forslag om permanent erstatning
av framtidige fotball-VM (utanom det i 2022 då), men heller eit kulturtilbod
som skal komma i tillegg til sportsdekkinga. Det trur eg mange både treng og
ønsker seg.